pomorski park naukowo- technologiczny gdynia
Aleja Zwycięstwa 96/98
81-451 Gdynia
„Polski przemysł stoczniowy: między bezpieczeństwem a rozwojem gospodarczym” to raport przygotowany przez Warszawski Instytut Inicjatyw Strategicznych, podsumowujący projekt o tej samej nazwie. Według autorów dokumentu branżę stoczniową w Polsce trzeba zaliczyć do sektorów o znaczeniu strategicznym, ale potrzebne jest nadanie impulsu do jej rozwoju, który powinien pochodzić ze strony administracji państwowej. Stocznie w Polsce muszą przejść transformację z konkurowania niskimi kosztami na konkurowanie jakością wyrobów, ale w tym celu konieczne jest podjęcie szeregu działań nakierowanych na realizację tego zamierzenia. Dlatego ważne jest złagodzenie negatywnych stereotypów, które urosnąć wokół tego sektora na przełomie XX i XXI w.
Ponadto ożywienie sektora stoczniowego nie uda się bez przywrócenia zaufania ze strony banków komercyjnych, które stanowią kluczowy element finansowego zabezpieczenia produkcji stoczniowej oraz bez uruchomienia inicjatyw łagodzących skutki cykli koniunkturalnych, takich jak planowany Morski Fundusz Rozwoju.
Stocznie w Europie coraz rzadziej działają jedynie na rynku cywilnym lub wojskowym i również w polskim przypadku takie rozdzielanie nie ma uzasadnienia finansowego, ani operacyjnego. Rosną rynki złomowania jednostek oraz budowy nowych statków spełniających normy środowiskowe, w tym np. z napędem LNG, co można określić jako wartościowy kierunek specjalizacji. Dlatego też warto rozważyć realizację projektów, które wsparłyby inicjatywy z tego zakresu.
Istotny impuls rozwoju polskich stoczni mogą stanowić także programy modernizacyjne Marynarki Wojennej RP, jeżeli zostaną uruchomione. Nie należy jednak zakładać, że tylko ten element pozwoli na przejście polskich stoczni na wyższy poziom technologiczny i poprawę pozycji rynkowej. Najbardziej perspektywiczne obszary transferu technologii w ramach procesu modernizacji MW RP to: zarządzanie projektami, systemy zarządzania platformą pływającą, integracja systemów na platformie, czy obsługa jednostki pływającej w całym cyklu życia.
Wsparcie dla rozwoju innowacyjności mogą stanowić również projekty prowadzone w ramach Unii Europejskiej, ale przy wejściu w przedsięwzięcia o charakterze wojskowym trzeba pamiętać, że są one zdominowane przez potentatów europejskiego przemysłu obronnego. Dlatego należy szukać takich projektów w ramach PESCO, PADR i EDRP, które dadzą szansę zagospodarowania przez polski przemysł i naukę istotnej niszy kompetencyjnej. Przy uruchamianiu wszystkich inicjatyw wspierających innowacyjność przemysłów morskich trzeba pamiętać, że produkt finalny prowadzonych projektów badawczo-rozwojowych powinien być sprzedawalny lub użyteczny z wojskowego punktu widzenia bądź prowadzić do takich efektów w przyszłości.
Wymienione w raporcie elementy powinny zostać ujęte w strategii sektorowej, której horyzont czasowy oraz założenia będą spójne z dokumentami strategicznymi wyższego rzędu. Taka strategia powinna stanowić bazę wyjściową dla planów biznesowych przyjmowanych przez skonsolidowaną grupę stoczniową, a także stanowić inspirację dla innych podmiotów działających na tym rynku w Polsce.
Przemysł okrętowy będzie jednym z tematów poruszanych w trakcie Forum Gospodarki Morskiej Gdynia 2018.
Tekst opracowany został przy współpracy z czasopismem "Namiary na Morze i Handel".
fot. W. Jakubowski