pomorski park naukowo- technologiczny gdynia
Aleja Zwycięstwa 96/98
81-451 Gdynia
Via Carpatia to będący w trakcie realizacji europejski międzynarodowy projekt drogowy, który zrodził się z inicjatywy Polski ponad 10 lat temu i jest obecnie silnie promowany w ramach szerzej postrzeganej strategicznej koncepcji Trójmorza. Trasa, w standardzie autostrady lub drogi ekspresowej na całej długości, będzie budowana etapami w relacji północ-południe, łącząc Kłajpedę na Litwie z Salonikami w Grecji, a więc bałtycki port litewski z portem greckim nad Morzem Egejskim. Usytuowana południkowo oś transportowa przebiegać będzie przez aż 7 krajów: Litwę, Polskę, Słowację, Węgry, Rumunię, Bułgarię i Grecję - z Kłajpedy przez Kowno, Białystok, Lublin, Rzeszów, Koszyce, Debreczyn i dalej do Rumunii, gdzie rozwidla się w kierunku portu morskiego Konstanca i biegnie dalej przez Bułgarię do Sofii, z odgałęzieniem w kierunku Svilengradu na granicy bułgarsko-tureckiej, a następnie przez Bułgarię do portów greckich nad Morzem Egejskim (Saloniki). Projektodawcy tego szlaku transportowego prowadzącego wzdłuż wschodniej granicy Unii Europejskiej zakładają, że przyczyni się on do integracji terytorialnej i przestrzennej a także ekonomicznej krajów i regionów przez które przebiega, a także budowy bliższych więzi politycznych w tej części Europy.
Jednak koncepcja budowy korytarza Via Carpatia w relacji Kłajpeda-Saloniki od samego początku rodził szereg pytań i obaw środowisk związanych z morskim sektorem TSL w Polsce - głównie portowych i spedycyjno-logistycznych wybrzeża wschodniego. Budowa takie połączenia drogowego może bowiem spowodować utratę znacznej części zaplecza portów polskich – Gdańska i Gdyni, jakim jest region wschodniej Polski. Dzięki takiemu połączeniu, przy istniejącym rynkowym podziale masy towarowej i, jak na standardy europejskie, bardzo słabym skomunikowaniu tego regionu z Pomorzem i portami Trójmiasta, zostanie on związany z portem w Kłajpedzie, stając się jego naturalnym zapleczem tranzytowym, tak jak Białoruś i znaczna część północnej Ukrainy.
- Jest to wręcz oczywiste, zważywszy na nadal znaczny udział transportu drogowego w obsłudze transportowej portów regionu bałtyckiego. Ponadto relacje transportowe i logistyczne środkowo- i północno-wschodnich regionów Polski z portem w Kłajpedzie wydatnie mogą ulec zacieśnieniu dzięki rozbudowie korytarza sieci bazowej TEN-T Morze Północne-Bałtyk, w układzie którego znajduje się ważna dla krajów bałtyckich oś transportowa Via Baltica. Via Carpatia wzmacnia te relacje na tym kierunku (to swoisty efekt synergii), zmieniając obecne standardy dostępności wschodnich regionów Polski do portów Gdańska i Gdyni w stosunku do konkurencyjnego względem nich portu Kłajpeda – uważa prof. dr hab. Andrzej S. Grzelakowski z Akademii Morskiej w Gdyni
Jak dodaje prof. Grzelakowski „siewcą europejskiej wartości tego korytarza transportowego będzie Polska, a efekty zbierać będzie głównie Litwa - port w Kłajpedzie, w kierunku którego wartość ta zostanie przetransferowana, a także Konstanca i Saloniki”.
Koncepcja budowy trasy Via Carpatia będzie jednym z tematów panelu Logistyka Morska w trakcie Forum Gospodarki Morskiej Gdynia 2018
Artykuł przygotowany wspólnie z pismem Namiary na Morze i Handel.
Fot. źródło: Namiary na Morze i Handel